Kilka słów o historii i działalności Miejskiej Biblioteki Publicznej
im. Jana Kochanowskiego w Międzyzdrojach
Polacy osiedlający się po wojnie w Międzyzdrojach i okolicach, odczuwali brak bibliotek i polskiej literatury. Książki wypożyczano z prywatnych zbiorów na zasadzie „dobrosąsiedzkiej pomocy”. W tamtym czasie największy księgozbiór posiadał Pan Hieronim Kuszewski, który pożyczał nieodpłatnie woluminy ze swoich zbiorów. Z inicjatywy miejscowego społeczeństwa oraz pierwszego Zarządu Miejskiego, w 1946 roku powstał w Międzyzdrojach zalążek przyszłej Biblioteki Miejskiej. W gmachu zajmowanym przez Zarząd (obecnie Muzeum Przyrodnicze WPN) w pokoiku na piętrze, stała mieszkanka, Ruta Parteka, zaczęła wypożyczać pierwsze polskie książki, które zdołano zgromadzić. Było ich 190 woluminów. Dwa lata później zapadła decyzja zarejestrowania stworzonej placówki. Jako moment oficjalnych narodzin Miejskiej Biblioteki Publicznej w Międzyzdrojach podaje się datę: 6 marca 1948 roku. W 1950 książki zostają przeniesione do gmachu, gdzie dziś mieści się sklep „Po Banku”, następnie Biblioteka otrzymuje dwupokojowy lokal w centrum miasta, gdzie obecnie jest Księgarnia „Delfin”.
W 1956 roku przeniesiono bibliotekę do budynku przy ul. Kolejowej 29 (obecna budynek Gimnazjum z salą gimnastyczną). Księgozbiór systematycznie się powiększał, dlatego Bibliotece przekazano całe piętro. Pani Łucja Tarnowska, bibliotekarka, organizowała spotkania z pisarzami, poetami i krytykami literackimi. W 1959 roku Liga Kobiet tworzy Koło Przyjaciół Biblioteki w Międzyzdrojach. Na przełomie lat 1959/1960 przez międzyzdrojskiej Bibliotece rozpoczyna pracę Uniwersytet Powszechny Towarzystwa Wiedzy Powszechnej. Uniwersytet działał do 1964 roku. Wykładano zagadnienia morski, historię wybrzeża szczecińskiego, medycynę na co dzień, kodeks rodzinny, zagadnienia z literatury polskiej, historii sztuki. Z wykładów Uniwersytetu skorzystało łącznie 140 osób. W latach 1961-1965 zorganizowano w bibliotece kurs przygotowawczy do egzaminu maturalnego. Wykładowcami byli profesorowie z Liceum Ogólnokształcącego im. Mieszka I w Świnoujściu. Dzięki tej współpracy 35 mieszkańców Międzyzdrojów uzyskało świadectwa maturalne. Pod koniec roku 1964 liczba zarejestrowanych czytelników wynosiła 1770. Obecny budynek biblioteki przy ul. Norwida (dawniej Waryńskiego) budowano przez kilka lat. Otwarcie nastąpiło w maju 1970 r. (na podstawie Kroniki Międzyzdrojów T. IX - Kultura, Państwa Chmielewskich oraz Kroniki Biblioteki 1948-1967 opracowanej przez Panią Łucję Tarnowską)
Funkcje kierownicze i dyrektorskie Miejskiej Biblioteki w Międzyzdrojach pełnili: Łucja Tarnowska, Józefa Bieniek, Halina Kościuk, Stanisław Filus, ponownie Łucja Tarnowska, Teresa Rzadkowolska-Barszcz, Urszula Jakuczun, Ewa Kaźmierczak, Aleksandra Andraszewicz-Lewandowska, a obecnie Andżelika Gałecka. Po reformie administracyjnej kraju, od 1973 roku, międzyzdrojska biblioteka, była Filią nr 5 Miejskiej Biblioteki Publicznej w Świnoujściu. Po odłączeniu Międzyzdrojów od Świnoujścia działająca na terenie naszej gminy Filia Nr 5 otrzymała samodzielność i nazwę: Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna w Międzyzdrojach.
Zapraszamy wszystkich do bezpłatnego zapisywania się i wypożyczania książek spośród ok. 40 tys. dostępnych. Na miejscu w czytelni można skorzystać księgozbioru liczącego ok. 10 tys. woluminów, dotyczącego głównie literatury popularno-naukowej. Posiadamy dość bogaty dział regionalny z unikatową Kroniką Międzyzdrojów Państwa Chmielowskich. Pracujemy nad digitalizacją Kroniki. W bibliotece znajduje się wiele nowości wydawniczych, z których każdy na pewno znajdzie coś dla siebie. Posiadamy również zbiory specjalne. Są to audiobooki, filmy – adaptacje lektur oraz gry planszowe.
W bibliotece można odpłatnie skorzystać ze stanowisk komputerowych podłączonych do internetu oraz z usług drukowania, skanowania, kserowania. Na terenie biblioteki można skorzystać z bezpłatnego Wi-fi. Do biblioteki może zapisać się każdy, kto posiada dowód osobisty, niezależnie czy jest mieszkańcem czy wczasowiczem. Osoby niepełnoletnie muszą przynieść specjalne oświadczenie (dostępne u bibliotekarzy) wypełnione przez opiekuna prawnego lub przyjść z taką osobą do biblioteki. Przy zapisywaniu się i wypożyczaniu książek nie pobieramy żadnych opłat.
Biblioteka jest czynna od 1 września do 30 czerwca: poniedziałki, wtorki, środy i piątki w godz. 10.00-18.00, a w czwartki i soboty w godz. 10.00-16.00. W trakcie wakacji letnich, czyli od 1 lipca do 31 sierpnia, od poniedziałku do piątku w godz. 9.00-17.00. W niedziele i dni świąteczne biblioteka jest nieczynna. Godziny funkcjonowania biblioteki czasami ulegają zmianie ze względu na imprezy, których jesteśmy organizatorem o czym wcześniej informujemy.
Bibliotekarze są w trakcie wprowadzania całego księgozbioru do systemu bibliotecznego MAK+, dzięki któremu będzie można łatwiej i szybciej wypożyczać książki. Bez wychodzenia z domu czytelnik będzie mógł przejrzeć księgozbiór, zarezerwować interesującą go książkę i przyjść w umówiony dzień do biblioteki po odbiór woluminu. Obecnie obowiązują u nas jeszcze tradycyjne papierowe katalogi dostępne tylko na miejscu.
Działalność biblioteki to nie tylko udostępnianie księgozbioru i stanowisk komputerowych, ale także szereg imprez dla dzieci, młodzieży i dorosłych mających na celu szerzenie czytelnictwa.
W bibliotece odbywa się wiele spotkań autorskich. Do tej pory w naszych progach gościliśmy m.in. Annę Marię Wesołowską, Kazimirę Szczukę, Grzegorza Miecugowa, Tomasza Raczka, Michała Witkowskiego, Martę Fox, Mariusza Szczygła, Jarosława Kreta, prof. Jerzego Bralczyka, Michała Ogórka, Tanyę Valko, Michała Rusinka, Krzysztofa Skibę, Iwonę Żytkowiak, Bronisława Cieślaka, Jacka Pałkiewicza, Izabelę Trojanowską, Roberta Więckiewicza, Mariusza Czubaja, ks. Mariusza Szajdę, ś.p. Ewę Braunek i Marię Czubaszek, Monikę Szwaję i wielu innych pisarzy oraz ludzi polskiej estrady.
Nasi gimnazjaliści, uczniowie szkół podstawowych i przedszkolaki uczestniczyli w spotkaniach m.in. z Grzegorzem Kasdepke, Barbarą Gawryluk, Barbarą Kosmowską, Wandą Chotomską, Ewą Chotomską, Dariuszem Rekoszem, Wojciechem Widłakiem, Roksaną Jędrzejewską-Wróbel, Krzysztofem Petkiem i wieloma innymi pisarzami dla najmłodszych.
Spotkania o tematyce regionalnej były prowadzone przez Józefa Plucińskiego, Michała Rembasa, Tomasza Dudę, Tomasza Wieczorka, prof. Jana Marię Piskorskiego, Agnieszkę Gawron-Kłosowską ze Stowarzyszenia Centrum Słowian i Wikingów w Wolinie, Monikę Kunkel-Ratajczak i członków Stowarzyszenia Archeozdroje, Mariana Klasika, ś.p. Franciszka Koźmiana. Mieszkańcy bardzo miło wspominają spotkanie z Brittą Wuttke, autochtonką z Międzyzdrojów.
Promujemy naszych miejscowych pisarzy Annę Piecyk i Filipa Szyszkowskiego oraz poetki m.in. Juliannę Rogowską, Mariannę Kargul i Krystynę Rycombel, które wydały swoje tomiki wierszy. Organizujemy różne cykle spotkań. Podczas „Wieczorów poetyckich”, każdy może zaprezentować swoje wiersze. W trakcie „Podróży małych i dużych” czytelnicy opowiadają o swoich podróżach i przygodach z nimi związanymi. Na „Wspomnieniach o Międzyzdrojach” wspominamy ludzi i a dzięki zdjęciom obserwujemy zmiany zachodzące w architekturze miasta od ponad 100 lat.
Organizujemy wiele wystaw, m.in. malarstwa, fotografii, haftów, rzeźby. Swoje prace w Galerii Bibliotecznej zaprezentowali m.in.: Tomasz Kargul, Janina Bagrowska, Tadek Wasilewski, Anna Żeleszkiewicz, Ryszard Mielczarski, Karolina Kulik, Agnieszka Jankiewicz, Paulina Cywińska, Elżbieta Szeklińska, Karolina Dziewięcka, Janusz Liczba, Janina Dziuba, Fundacja Motywacja i Działanie.
W czytelni odbyły się również koncerty Tadka Wasilewskiego, Maćka Winogrodzkiego Witolda Żuromskiego z Iwoną Loranc oraz Robertem Antkowiakiem.
Promocja czytelnictwa wśród najmłodszych to priorytet dla naszej działalności. Organizujemy cykliczne spotkania „Gry bez prądu”, Kilka razy w roku odbywają się rodzinne warsztaty plastyczne, m.in. „Fabryka pisanek”, „Fabryka bombek”, „Pierniczkowe rewelacje” „Pamiątki z wakacji”. Podczas ferii zimowych działa w bibliotece „Kreatywna pracownia plastyczna”, gdzie dzieci czytają wspólnie książki, rozwijają umiejętności plastyczne, teatralne, korzystają z różnych wykładów. Organizujemy lekcje biblioteczne, pasowanie pierwszoklasistów na czytelników. Od 2014 roku kontynuujemy działalność naszego terenowego punktu bibliotecznego znajdującego się w Szkole Podstawowej nr 2 w Wapnicy. W sołectwie jesteśmy z książkami co drugą środę. Bibliotekarze organizują różne przedstawienia teatralne dla przedszkolaków m.in. „Indianie i kowboje”, „Zaginiona księga Papy Smerfa”, „Zaczarowane jabłuszka”. Co roku w styczniu ogłaszamy konkurs plastyczny z okazji urodzin różnych pisarzy dla dzieci i młodzieży. Autorzy prac są nagradzani w różnych kategoriach wiekowych.
Bibliotekarze co roku wspierają Wielką Orkiestrę Świątecznej Pomocy, biorą udział w różnych akcjach charytatywnych i piknikach rodzinnych. Co roku organizujemy kiermasze książek, w kwietniu jest to jednodniowy „Pociąg do książki – książka do pociągu” oraz trwający od połowy czerwca do połowy sierpnia „Letni kiermasz - książka za 1 zł”. Można na nich nabyć książki przekazane przez czytelników z prywatnych zbiorów, które nie zostały włączone do księgozbioru. Zebrane w ten sposób pieniądze przeznaczamy na zakup nowych woluminów do biblioteki.
W bibliotece odbywają się spotkania Dyskusyjnego Klubu Książki, na których czytelnicy rozmawiają o literaturze. Działa również Koło nr 19 Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich.
Zdjęcia i relacje z poszczególnych imprez są dostępne na naszej stronie internetowej www.biblioteka.miedzyzdroje.pl, profilu na Facebooku oraz w kronikach biblioteki dostępnych na miejscu. Wszystkie imprezy odbywające się w bibliotece są bezpłatne.
Nasza aktywna działalność została wielokrotnie dostrzeżona i nagrodzona:
- Tytuł Wyspiarz Roku 2013 otrzymała Andżelika Gałecka, Dyrektor Biblioteki w Międzyzdrojach
- Tytuł Bibliotekarz Roku 2012 Województwa Zachodniopomorskiego otrzymała Andżelika Gałecka, Dyrektor Biblioteki w Międzyzdrojach
- Nominacje do Nagrody Bibliotekarz Roku 2011 otrzymali Anna Piecyk i Szymon Głod
- Wyróżnienie w Konkursie Bibliotekarz Roku 2010 otrzymała Anita Cieślak
- Otrzymaliśmy Statuetkę Biblioteka Roku 2009 dla najlepszej biblioteki w kategorii miast do 20 tys. mieszkańców
Współpracujemy z różnymi instytucjami m.in.: Ośrodkiem Pomocy Społecznej, Międzynarodowym Domem Kultury, Przedszkolem „Morskie Skarby”, Szkołą Podstawową nr 1, Szkołą Podstawową nr 2 w Wapnicy, Gimnazjum nr 1, Fundacją Motywacja i Działanie, Stowarzyszeniem Archeozdroje, Międzyzdrojskim Stowarzyszeniem „Rodzina”, Domem Wczasów Dziecięcych, Domem Dziecka w Lubinie, Świetlicą Środowiskową „Iskierka”, Warsztatem Terapii Zajęciowej w Wolinie, Wolińskim Parkiem Narodowym, Uniwersytetem Trzeciego Wieku w Kamieniu Pomorskim, harcerzami z Hufca Ziemi Wolińskiej, Zespołem Bryza, Kołem Kresowym Żołnierzy Armii Krajowej Okręgu Szczecin, Klubem przewodnickim PTTK „Na wyspach”a także z Centrum Słowian i Wikingów w Wolinie, Książnicą Pomorską w Szczecinie, Instytutem Książki, Biblioteką Narodową a nawet z Schroniskiem dla bezdomnych zwierząt w Sosnowicach…
Opracowały: Monika Jakubowska i Andżelika Gałecka